Można błogosławić związki homoseksualne; niektóre akty seksualne poza małżeństwem są moralnie dopuszczalne; Synod o Synodalności może wykonywać najwyższą władzę w Kościele; jest możliwe kapłaństwo kobiet; trzeba zmienić naukę moralną w kontekście grzechów ciężkich; czasem drogą rozwoju teologii jest coś, co wygląda na zerwanie… To nie katalog protestanckich oczekiwań wobec Kościoła; to twierdzenia jednego z najbardziej wpływowych włoskich teologów, człowieka z bliskiego otoczenia Franciszka, profesora Andrei Grilla.
Andrea Grillo jest wykładowcą sakramentologii i filozofii religii na Papieskim Ateneum św. Anzelma w Rzymie. Od lat angażuje się aktywnie w najbardziej palące spory i dyskusje kościelne. Już w 2017 roku sugerował, że Franciszek pragnie ograniczyć swobodę sprawowania liturgii trydenckiej. Proponował w artykułach konkretne rozwiązania. Większość z nich znalazła się w Traditionis custodes.
Grillo jest jednym z najchętniej komentowanych włoskich teologów; do jego artykułów odnosi się wielu autorów, zarówno przychylnych teologii progresywnej, jak i jej krytycznych.
Wesprzyj nas już teraz!
W ostatnich miesiącach Grillo zajmował się między innymi kwestią roli kobiet w Kościele, w wielu publikacjach argumentując za dopuszczalnością udzielania im sakramentu święceń. Wcześniej publikował artykuły na rzecz zmian w nauce moralnej Kościoła w kontekście rozwodów, antykoncepcji czy homoseksualizmu.
9 października prof. Grillo na swoim blogu „Come se non” opublikował własne odpowiedzi na głośne dubia pięciu kardynałów. Odniósł się wyłącznie do tzw. drugich dubiów, tych, które kardynałowie wysłali do papieża już po otrzymaniu odeń pierwszej odpowiedzi, oczekując, że Franciszek będzie bardziej zwięzły.
Grillo postanowił dać odpowiedź, jak sam stwierdził, wykorzystując maksymalnie treść papieskich odpowiedzi, a zarazem rozwijając refleksję współczesnej teologii. Omawiany treść artykułu Grilla, żeby pokazać Czytelnikom kierunek, w którym zmierza współczesna progresywna teologia, dominująca na uniwersytetach Europy i obu Ameryk. Warto zwrócić uwagę, że odpowiedzi Grilla są rzeczywiście bardzo bliskie wielu elementom nauczania Franciszka, wypowiedziom prefekta Dykasterii Nauki Wiary kard. Victora Manuela Fernándeza czy twierdzeniom wspieranych przez Franciszka kardynałów, jak Robert McElroy z San Diego w USA.
Na pierwsze dubium dotyczące tego, czy możliwe jest nauczanie przez Kościół doktryn sprzecznych z wcześniejszym nauczaniem, Grillo odpowiedział negatywnie, jednak z pewnym zastrzeżeniem. „Rozwój doktryny i dyscyplinu kościelnej sprawia, że istota depositum fidei pozostaje zawsze taka sama” – wskazał Grillo. Dodał jednak, że sposób wyrażania wiary może się „znacząco zmieniać”. To oznacza, napisał, że w niektórych przypadkach ciągłość nauczania… może jawić się jako zerwanie. Podał tu takie sprawy jak: doktryna o wolności sumienia, znaczenie prywatnej Mszy świętej, wyższość dziewictwa nad małżeństwem, sakramentalność episkopatu. Według Grilla nowe stwierdzenia w tym zakresie tylko wydają się być sprzeczne z wcześniejszym nauczaniem, ale tak naprawdę stanowią „pogłębione i bardziej adekwatne formy tej samej substancji doktrynalnej”.
Na drugie dubium dotyczące błogosławienia związków homoseksualnych Grillo odpowiedział twierdząco. Według Grilla „akt błogosławieństwa rozpoznaje możliwe dobro i nie należy go mylić z aktem sakramentalnym”. „Z tego powodu możliwe jest błogosławienie wszystkich, którzy doświadczają dobra w związku emocjonalnym” – dodał. Według Grilla trzeba jednak wziąć pod uwagę, że związek osób, także związek seksualny, nie jest „po prostu aktem, ale procesem, który zakłada podróż”; w związku z tym decydujące dla oceny konkretnej możliwości pobłogosławienia pozostają „okoliczności”.
Grillo odpowiedział też na pytanie pomocnicze załączone przez kardynałów do tego dubium, to znaczy, czy aktualna jest nauka Kościoła, zgodnie z którą każdy pozamałżeński akt seksualny jest grzechem ciężkim, szczególnie akt homoseksualny. Grillo udziela odpowiedzi negatywnej. „Wywodzące się z Pawła utożsamienie moralności z prawem nie pozwala na doskonałe nałożenie się woli Bożej i obiektywnego prawa. Dlatego nie każdy prawnie nielegalny związek jest zawsze moralnie nielegalny” – stwierdził.
Na trzecie dubium dotyczące kwestii wykonywania przez Synod Biskupów w Rzymie najwyższej władzy Kościoła Grillo odpowiedział twierdząco. Jego zdaniem proces synodalny jest narzędziem, za pomocą którego można sprawować najwyższą władzę Kościoła. Proces synodalny nie ma wprawdzie charakteru normatywnego sam z siebie, ale ma go za pośrednictwem władzy papieskiej. „Można zatem stwierdzić, że Synod Biskupów w sposób pośredni uczestniczy w definiowaniu sprawowania Najwyższej Władzy Kościelnej” [wł.: …partecipa alla definizione dell’esercizio della Suprema Autorità ecclesiale] – napisał.
Na czwarte dubium, dotyczące możliwości udzielania kobietom sakramentu święceń kapłańskich, Grillo odpowiedział twierdząco. Według uczonego ograniczenie udzielania sakramentu święceń do mężczyzn jest wyłącznie „interpretacją działań powołaniowych Pana oraz wiekowej praktyki Kościoła”. Zdaniem Grilla utożsamienie płci męskiej z istotą sakramentu kapłaństwa jest wątpliwe. Według Grilla płeć żeńska jest jedynie „możliwą” przeszkodą w przyjęciu święceń, ale bynajmniej nie przeszkodą ostateczną. Mogą po prostu „ustać przyczyny, które przemawiały za kwalifikacji” płci żeńskiej jako przeszkody. Zdaniem teologa Kościół „w pełnej zgodzie z żywą tradycją może interpretować wolę Pana” jako wskazującą na możliwość wyświęcania kobiet. Grillo sądzi, że kluczowa jest tu zupełnie nowa pozycja kobiety w społeczeństwie, rzecz, której nie należy umniejszać ani dyskredytować.
Na piąte dubium, dotyczące możliwości uzyskania rozgrzeszenia sakramentalnego bez postanowienia poprawy, odpowiedział negatywnie. „Nie ma możliwości uznania grzechu ciężkiego i otrzymania rozgrzeszenia, bez zamiaru niepopełniania go ponownie” – stwierdził. Grillo uznał jednak, że trzeba tu coś dopowiedzieć: należy zastanowić się nad tym, co stanowi grzech ciężki, podejmując nową refleksję nad moralną oceną Kościoła wobec różnych sposobów życia. A zatem żal za grzechy i postanowienie poprawy jest konieczne dla uzyskania rozgrzeszenia, ale nie wszystko, co dziś uchodzi za grzech ciężki, powinno za niego uchodzić w przyszłości.
Źródło: www.cittadellaeditrice.com
Pach
